Lamba ve Deliklitaş Define İşareti

Lamba Define İşareti

Definecilikte önemli bir yer işgal eden lamba sembolü, bulunduğu yerde mutlak bir saklama veya gizleme mekânını ifade ediyor demektir. İçine eski zamanlarda yağ, sonraki çağlarda ise gaz vb. maddeler doldurulan lamba, sembol olarak içerisi doldurulmuş bir odanın anlatımıdır. İçi dolu olan bu odanın bir de ulaşım ya da bilinen tabiriyle giriş noktası bulunmalıdır. Bunun anlatımı ise ışık ile yapılır.

Lambanın ışığı herhangi bir yönü gösteriyorsa bu yönde bir arama yapılmalıdır. Yukarı istikamette yükselen bir ışık odaya yukarıdan girileceğinin ifadesidir. Bu tür yerlerin üzeri horasan veya kalaslarla kapatılmış yerler olabilir.

Lambadan çıkan ışık ayrı bir yönüyle yine önemlidir. Şayet tek hedefli bir ışık çizimi varsa burada giriş noktasının tek bir yerde olduğu anlaşılır. Ama çıkan ışığın çatala bir şekilde verilmiş olması iki ayrı noktadan yapılacak girişin anlatımıdır.

Lambanın sap kısmı bakılması önem arz eden bir yeridir. Sap yukarıdaki resimde olduğu gibi içi boş bir yuvarlak halde verildiyse bu bir oda demektir ve yeraltında düz bir zemin içindedir. Sapın orta yeri delik değilse ve tamamen kapalı bir biçimde betimlenmişse bu durumda çevrede mutlak bir tümülüsün varlığı söz konusudur.

Bu konuyu aydınlatacak olan figürlerden önemli bir nokta lambanın üzerinde bir tümülüsü ifade edebilecek olan kapağının olup olmamasıdır. Kapak varsa ve üzeri misket (bilye) gibi bir yuvarlakla betimlenmişse bu da yine çok kesin bir tümülüsün ifadesidir.

Bunların haricinde lamba sembolünün üzerinde bulunması muhtemel olan figürler de çok dikkatle incelenmelidir. Burada verilen figür ve şekiller ise kesin olarak içeride yatan kişi veya kişilerle onlara ait kimlik bilgilerinin ve bırakılan önemli armağanlarının ifadesidir.

Ayrıca bir sembol olarak kullanılan lamba ideogramının kabartma veya oyma çizimle yapılmış olması da, pek çok işarette olduğu gibi, buraya bırakılan saklantının önemi hakkında bir ipucu olarak değerlendirilmelidir.

Lamba işareti, saklantı adına yapılmış olan son sembollerdendir. Çevreye daha uzak mesafelere bırakılmış işaretleri de bulunabilir. Bu türden yapılan uzak sembolleri ateş ve ok olabilir. Bunlarla lambanın bulunması istenilir.

Deliklitaş Define İşareti

Bilindiği üzere insanoğlunun dünyada ilk yaptığı alet ve diğer ihtiyaç gidericiler mutlak taştan mamul maddelerdir. Karınlarını doyurmak için ihtiyaç duyulan ve hayvanları vurmak için kullanılan silahlar da taştandır. Yontma taş çağı süresince doğadaki sert ve ihtiyaca göre belirlenen taşlar yontularak işlenmiş ve amaca hizmet edecek hale getirilmiştir.

Zaman içinde kadına yakışacak takılar üretmeye başlayan insanoğlu, ilk delikli taşı da böylece ortaya koymuştur. Değişik inançların hâkim olduğu kimi toplumlarda ise kendiliğinden ve doğal olarak delikli olan taşlar uğurlu sayılmışlardır. Frigya gibi toplumların özenle saygı ve ihtiram gösterdikleri Ana Tanrıça Kibele gibi üstün varlıkların dölyatağı da delikli taşla özdeşleştirilmiştir.

Her birisinden çok net sonuçlar çıkarmak gibi bir işgüzarlığa girmeden, definecilikle alakalı olabilecek bir konuya burada işaret edelim. Anadolu’da bazı yerlerde görülen delikli taşlar, cüsseleri ve üzerlerinde taşıdıkları deliklerin genişlikleri bakımından farklılık gösterirler. Ancak bunların çok büyük bir genelinde deliklerin tasarım olarak konik yapılanmaları yaygın bir uygulamadır.

Kendisine zorla define mahalli oluşturmaya çalışan insanların pek çoğundaki kanaat; geniş taraftan bakıldığında; dar taraftaki görülen noktanın hemen define noktası olduğudur. Olaya bu tür bakış esasen bir bakıma doğrudur. Dar yapılı tarafta görülen nokta hedeflenmiş olan bir noktadır. Bu büyük olasılıkla doğrudur. Fakat daha paranın icat dahi edilmediği çok eski çağlardan kalma bu tür delikli taşlar o kadar çoktur ki; parayı bunların neresinde arayacağız.

O halde sıkça belirttiğimiz gibi her işaret veya her sembolize edilen şekiller para işareti değildir. Görünen bu noktadaki bölgeler çoğu zaman bir mezar alanı olabilmektedir. Çok sık olmamakla beraber bazen bu noktalarda bir harita ya da küçük bazı objelere rastlamak mümkün olabilmektedir. En doğrusu bu tür alanların cihazlarla kontrol edilmesi olacaktır.

Delikli taşlarda yaygın olan kanaat; geniş olan taraftan bakılınca görülen dar açıdaki mekândır.